Fonemisch bewustzijn
Letters in beweging heeft als doel het fonemisch bewustzijn en de letterkennis van kinderen te stimuleren. Fonemisch bewustzijn is het kunnen herkennen en manipuleren van klanken in woorden. Het fonemisch bewustzijn ontwikkelt zich voor een deel spontaan, wel kunt u de ontwikkeling van het fonemisch bewustzijn stimuleren. Het is wel belangrijk dat er in de omgeving prikkels zijn in de vorm van taalspelletjes en computergames. Kinderen ontdekken spelenderwijs dat woorden bestaan uit klanken (fonemen). Voor de meeste kinderen is het echter belangrijk om het fonemisch bewustzijn gericht te stimuleren. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat een goed ontwikkeld fonemisch bewustzijn een positief effect heeft op het leren lezen en schrijven in groep 3 en 4. Letters in beweging kan daaraan een belangrijke bijdrage leveren.
Het verschil tussen fonemisch bewustzijn en fonologisch bewustzijn
Fonemisch bewustzijn is van essentiële waarde voor het leren lezen van kinderen te stimuleren. De termen ‘fonemisch bewustzijn‘ en ‘fonologisch bewustzijn’ worden regelmatig door elkaar gehaald. Men gaat er vaak vanuit dat deze betekenis hetzelfde is. Dit is namelijk niet helemaal waar. Om dit overzichtelijk te maken leggen wij de verschillen tussen beide voor je uit. Om te beginnen is het fonologische bewustzijn een breder begrip dan het fonemische bewustzijn. Fonologisch bewustzijn vormt de weg naar het fonemische bewustzijn. Onder deze begrippen vallen:
- Het kritisch en aandachtig kunnen luisteren naar geluid, woorden en zinnen
- Samengestelde woorden
- Het bewustzijn en besef dat woorden op elkaar rijmen (alertheid op de laatste klank)
- Het bewustzijn van het aantal lettergrepen in een woord
Het is lastig aan het fonologische bewustzijn te werken als het nog niet goed ontwikkeld is. Daarom is het belangrijk om het te stimuleren, hiervoor heeft Bereslim fonologisch bewustzijn oefeningen ontwikkeld. Het gaat erom dat kinderen bijvoorbeeld de betekenis van twee samengestelde woorden los van elkaar kunnen herkennen.
Het spel letters in beweging
Het spel: ‘Letters in beweging’ is een oefening voor het fonologisch bewustzijn en heeft als doel klanken in een woord goed te onderscheiden. In de volgende stap leren kinderen de letters die ze leren weer te koppelen aan klanken. Als kinderen namelijk een woord als één geheel horen en niet weten dat hier verschillende klanken in zitten, missen zij essentiële vaardigheid voor het leren lezen.
Uit wetenschappelijk onderzoek is vast komen staan dat de eerste letter of de eerste klank die je leert van je naam, goed is om mee te beginnen. Dit omdat dit aansluit bij de gewone volgorde waarin kinderen zelf fonemisch bewustzijn automatisch aanleren. Als leraar of ouder zijnde is het erg toegankelijk om op deze wijze de opbouw die het kind maakt van het natuurlijk leren te volgen.
Fonologisch bewustzijn stimuleren bij u op school?
Wilt u het fonologisch en fonemisch bewustzijn van uw leerlingen stimuleren? Neem dan contact op met Bereslim! Wij bieden diverse wetenschappelijk onderbouwde fonologisch bewustzijn oefeningen aan om de ontwikkeling van het fonologisch bewustzijn te stimuleren. Daarnaast bieden wij diverse digitale prentenboeken en pedagogisch verantwoordelijke computerspellen aan voor scholen, bibliotheken, kinderopvang en logopedisten.